Krótka lekcja o aromaterapii
Czym są olejki eteryczne?
Olejki eteryczne to silnie skoncentrowane substancje, wyekstrahowane z różnych części roślin – liści, kwiatów, nasion, korzeni, żywic, owoców, lub kory –metodą destylacji lub tłoczone na zimno.
Dla roślin, olejki eteryczne spełniają rolę wtórnych metabolitów, które wspierają zdrowie, odporność oraz możliwości adaptacyjne danej rośliny. Każdy olejek skomponowany jest z kilkudziesięciu a czasami nawet kilkuset związków chemicznych. Te związki odpowiedzialne są za poszczególne działanie oraz specyficzną kompozycje zapachów, która posiada dana roślina.
Jak stosować olejki eteryczne?
Istnieje wiele różnych sposobów na stosowanie olejków eterycznych. Najczęściej stosowane metody to:
1. Dodawanie olejków do dyfuzora, aby rozpylić zapach i jednocześnie korzystać z poszczególnych właściwości leczniczych
2. Dodawanie olejków do oleju bazowego i stosowanie ich w olejach do ciała, twarzy i włosów
3. Dodawanie olejków do kąpieli (pamiętajmy, aby najpierw wymieszać z olejem lub płynem bazowym)
4. Stosowanie ich w celu wsparcia zdrowotnego, na przykład podczas infekcji lub kataru w formie inhalacji parowych (inhalujemy się olejkami tylko z miseczki lub w prysznicu, nie za pomocą inhalatora)
5. Tworzenie różnego rodzaju produktów do pielęgnacji z udziałem olejków – na przykład kremów, masełek do ciała, lub maści leczniczych
6. Wykorzystanie olejków do kompozycji zapachowych – na przykład perfum naturalnych lub odświeżania powietrza
7. Wykorzystanie olejków w celu wsparcia zdrowia emocjonalnego i psychicznego – na przykład w formie osobistych roll-on’ow lub połączenia zapachu z ćwiczeniami oddechowymi
***Nie powinno się stosować czystych olejków eterycznych bezpośrednio na skórę, bez rozcieńczenia ich najpierw w bazie (krem, olej, masło).
Czy mogę dodać olejki eteryczne do kąpieli?
Tak, można dodać olejki eteryczne do kąpieli, albo też oleje do ciała Lovewild.
Jeśli chcemy dodać pojedyncze olejki eteryczne do kąpieli, należy rozpuścić je najpierw w oleju roślinnym (np. kokosowym, z oliwy, słonecznikowym), miodzie lub mleku. Najlepiej dodać 4-6 kropelek olejku eterycznego do 1 dużej łyżki (ok. 5 mL) oleju lub płynu bazowego. Dla dzieci (najlepiej powyżej 5 lat), zalecane jest stosowanie nie więcej niż 1-2 kropelek olejku eterycznego na łyżkę oleju lub płynu bazowego. Nie zalecane jest stosowanie olejków, które mają skłonność do podrażnienia skóry. (Proszę zerknąć na listę takich olejków w sekcji “Olejki, które mogą podrażniać skórę”)
Olejki eteryczne nie mieszają się z wodą, więc dodawanie ich w czystej formie prosto do kąpieli spowoduje to, że będą nam pływać małe kropelki olejku po wodzie. Jeśli taki olejek w czystej formie zetknie się z naszą skórą, może spowodować podrażnienie. Dlatego najpierw warto wymieszać olejek eteryczny w oleju roślinnym (kokosowym, lnianym, ze słodkich migdałów) lub płynie bazowym zanim dodamy go do kąpieli.
Można też używać oleje do ciała Lovewild jako oleje do kąpieli. W tym przypadku, zalecamy dodać również około 1 dużej łyżki oleju do ciała do kąpieli, chociaż można też mniej, w zależności od potrzeby i upodobania.
Ile kropelek olejku powinnam dodać do dyfuzora?
Do dyfuzora zalecamy dodawać 4-8 kropelek, w zależności od pomieszczenia i celu dyfuzji. Najlepiej nie stosować dyfuzora dłużej niż 30 minut na raz. Nie polecamy używać dyfuzji podczas spania – lepiej w tym przypadku dodać 1-2 kropelek olejku przy poduszce lub na piżamie, lub dodać kilka kropelek na wacik i położyć obok łóżka.
Czy można stosować olejki eteryczne w ciąży lub podczas karmienia piersią?
Tak, tylko warto wziąć kilka rzeczy pod uwagę. Używanie olejków eterycznych podczas ciąży może być korzystnym i naturalnym rozwiązaniem dla wielu dolegliwości podczas tego okresu. Wiele olejków wspaniale się sprawdza jako wsparcie na nudności, bóle głowy czy stóp, oraz harmonię emocjonalną.
Są jednak niektóre olejki, których powinno się unikać lub korzystać w ograniczonej ilości podczas ciąży oraz karmienia piersią. Te olejki nie polecane są dla kobiet w ciąży głównie ze względu na wpływ które mogą mieć na gospodarkę hormonalną lub rozwijający się płód:
-Koper (Foeniculum vulgare)
-Anyż (Pimpinella anisum)
-Szałwia muszkatołowa (Salvia sclarea) *nie zalecane podczas ciąży, ale dopuszczane podczas karmienia
-Rozmaryn (Rosmarinus officinalis)
-Estragon (Artemisia dracunculus)
-Szałwia (Salvia officinalis)
-Bazylia (Ocimum basilicum)
-Krwawnik (Achillea millefolium)
-Gałka muszkatołowa (Mysristica fragrans)
-Oregano (Origanum vulgare)
Czy mogę stosować olejki eteryczne dla dziecka?
Ogólnie, tak. Od kataru po problemy z koncentracją, wiele olejków eterycznych może być skutecznym rozwiązaniem na wsparcie zdrowia i samopoczucia Twojego dziecka. Trzeba jednak pamiętać o używaniu znacznie mniejszej ilości olejków dla dzieci, oraz unikania olejków, które mogą działać podraźniająco lub być potencjalnie toksyczne. To, że coś jest naturalne, nie oznacza zawsze, że jest bezpieczne.
Dla dzieci młodszych, szczególnie tych poniżej 3 lat, powinniśmy unikać olejków wysokich w substancje mentol lub 1,8 cyneol (eukaliptol), ponieważ może to poważnie podrażnić układ oddechowy (np. mięta pieprzowa, eukaliptus, ravinsara). Powinniśmy również nie aplikować olejków eterycznych w okolice nosa czy buzi u dzieci poniżej 3 lat.
U dzieci poniżej 5 lat, najlepiej sięgać po aromaterapie w przypadkach kiedy naprawdę potrzebujemy wsparcia w poszczególnej chorobie (np. katar) lub problemie (np. trudność z emocjami). Nie zalecane jest aplikowania olejków eterycznych regularnie na skórę u dzieci, ponieważ może to doprowadzić do uczulenia na dany olejek. Jeśli decydujemy się na stosowania olejku eterycznego na skórę u dziecka, najlepiej nie używać tej metody dłużej niż 10 dni i robić sobie przerwę co najmniej 14 dni między następną terapią.
Jeśli chcemy dodać olejek do kąpieli lub zrobić olejek do ciała dla dziecka, nie dodajemy więcej niż 0.5% olejku do oleju lub płynu bazowego. To oznacza, że dodajemy maksymalnie 1-2 krople na 1 dużą łyżkę (ok. 5 mL) oleju bazowego do kąpieli, lub 1-2 kropelek na 10 mL oleju bazowego do masażu. Takie metody “naskórne” najlepiej stosować u dzieci powyżej 5 lat.
Dla maluchów poniżej 5 lat, najlepiej używać dyfuzji lub innej metody rozpylania olejków eterycznych w powietrzu lub tkaninach raczej niż na skórze (np. spray do pokoju, kropelki olejku na waciku przy łóżku). Zamiast olejków eterycznych, świetnym rozwiązaniem dla maluchów są hydrolaty – w których stężenie olejków eterycznych jest na tyle niskie, że można bezpiecznie używać w razie potrzeby.
W stosowaniu aromaterapii u dziecka, najlepiej zapoznać się z kilkoma olejkami, po które bezpiecznie możemy sięgać w konieczności:
1. Rumianek Rzymski (Anthemis nobilis)
2. Lawenda (Lavandula angustifolia)
3. Mandarynka (Citrus reticulata)
4. Cytryna (Citrus limon) *najlepiej cytryna destylowana, która nie jest fototoksyczna
5. Eukaliptus radiata (Eucaliptus radiata) *jeśli chcemy jednak użyć eukaliptusa, np. podczas kataru lub zapalenia górnych drug oddechowych, najlepiej stosować gatunek radiata
6. Tymianek ct. linalool (Thymus vulgaris) *jeśli chcemy użyć tymianku, np. podczas zapalenia górnych dróg oddechowych lub grypy, najlepiej stosować łagodniejszą odmianę tej rośliny, z większą zawartością linalool-u
7. Drzewo herbaciane (Melaleuca alternifolia)
8. Niaouli (Melaleuca quinquenervia)
9. Kadzidło (Boswellia carterii)
10. Helichrysum (Helichrysum italicum)
Jak bezpiecznie samemu dobierać i stosować olejki eteryczne?
Poniżej jest tabelka z polecanymi zawartościami olejków eterycznych w produktach, których sami chcielibyśmy stworzyć.
(1 mL olejku eterycznego, to około 20-30 kropli, w zależności od gęstości danego olejku)
*Nie polecamy używania olejków eterycznych na skórę u dzieci poniżej 5 lat, z wyjątkiem produktów specjalnie stworzonych na ten cel.
*Dla kobiet w ciąży lub karmiących, należy zapoznać się z poszczególnymi olejkami eterycznymi zanim użyjemy go jako składnik w produkcie.
*Przedstawione są ogólnie zalecane stężenia olejków eterycznych oparte na badaniach naukowych oraz zasadach bezpieczeństwa w aromaterapii – nie oznacza to, że trzeba absolutnie w każdym przypadku się do nich dopasować. Niektóre olejki są bezpieczne w większej ilości, a inne mniej. Najlepiej zapoznać się z poszczególnymi olejkami i ich cechami aby najlepiej wybrać właściwą zawartość ich w naszym produkcie.
Tabela zalecanych rozcieńczeń olejków eterycznych:
| Produkty do pielęgnacji skóry dla dzieci w wieku 5-12 lat (nie zalecamy stosowania olejków eterycznych na skórze u dzieci poniżej 5 roku życia) | 0.1-0.5% |
| Kremy do twarzy, olejki do ciała, olejki i serum do twarzy, mieszanki roll-on dla osób starszych, bardzo wrażliwych i dzieci powyżej 12 roku życia | 0.5-2% |
| Olejki i serum do twarzy dla dorosłych | 1-3% |
| Mieszanki roll-on, olejki do ciała i masażu, masła i balsamy do ciała, spraye i maście, produkty z intencją uzdrowienia lub ukojenia układu nerwowego i emocji dla dorosłych | 1-5% |
| Perfumy (na bazie oleju lub alkoholu), balsamy, maście, oleje i inne produkty stworzone w określonym celu leczniczym | 5-15% |
Olejki, które mogą podrażniać skórę:
Niektóre olejki mają skłonność do podrażniania skóry – zazwyczaj pojawia się to jako zaczerwienie oraz swędzenie. Każda osoba będzie oczywiście inaczej reagowała na dany olejek, ale tutaj jest lista tych olejków, których generalnie nie polecamy do użytku na skórę lub do kąpieli:
-Cynamon (Cinnamomum zeylanicum) – olejek cynamonowy z kory bardziej podrażnia niż z liścia
-Oregano (Origanum vulgare)
-Citronella (Cymbopogon nardus)
-Trawa cytrynowa (Cymbopogon citratus)
-Goździk (Syzygium aromaticum)
-Tymianek ct. thymol (Thymus vulgaris)
Olejki skłonne do utleniania się (czyli wysokie m.in. w terpeny) – np. cytrusowe, kadzidłowy, sosnowy, świerkowy, cyprysowy – też mogą podrażniać skórę, jeśli przejdą proces utlenienia się. Aby uniknąć utleniania się olejków, trzymaj je w chłodnym, ciemnym miejscu.
Olejki, które są fototoksyczne:
Substancje fototoksyczne, to takie których powinnyśmy unikać jeśli planujemy przebywać na słońcu. Jeśli na przykład posmarujesz skórę olejkiem fototoksycznym i ta skóra będzie odkryta na słońcu, jest bardzo wysokie ryzyko że nastąpi niepożądana reakcja na Twojej skórze. Mogą pojawić się zmiany w kolorycie skóry, a nawet może dojść do głębokich oparzeń trwających do kilku tygodni.
Olejki fototoksyczne:
-Cytryna (Citrus limon)
-Grejpfrut (Citrus paradisi)
-Bergamotka (Citrus bergamia)
-Limonka (Citrus x aurantifolia)
-Gorzka pomarańcza (Citrus aurantium)
Olejki cytrusowe, które nie są fototoksyczne:
-Cytryna destylowana (Citrus limon)
-Limonka destylowana (Citrus x aurantifolia)
-Bergamotka FCF (Furanocoumarin Free) (Citrus bergamia)
-Mandarynka (Citrus reticulata)
-Słodka pomarańcza (Citrus sinensis)
